چهار انتصاب و دیدار مهاجرانی با اعضای مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی


خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: گزارش مطالعه و مرور اخبار این هفته کتاب و ادبیات دربرگیرنده ۱۲ خبر مهم است که ۴ خبر آن مربوط به انتصابات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نوزدهمین جشنواره شعر فجر، انتصاب رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و انتصاب سرپرست دفتر جمع‌آوری منابع دیجیتال کتابخانه ملی هستند.

برخی دیگر از اخبار این گزارش هم ثبت‌نام ۳۲ هزار نفر در جشنواره قصه‌گویی، معرفی برگزیدگان کنگره شهیدالقدس، دیدار فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت با اعضای شورای عالی مرکزدائرةالمعارف بزرگ اسلامی، درگذشت نویسنده هندی، فعالیت سه هزار و ۶۸۰ باب کتابخانه عمومی در سطح کشور، انتصاب سرپرست دفتر جمع‌آوری منابع دیجیتال کتابخانه ملی، گذراندن دوران نقاهت محمدعلی موحد در منزل، تمدید مهلت جشنواره شعر جوان سوره و آغاز به کار یک ناشر در زمینه دانش عمومی هستند.

مشروح متن این گزارش را در ادامه می‌خوانیم؛

ثبت‌نام ۳۲ هزار نفر در جشنواره قصه‌گویی

عالیه قوامی دبیر بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری گفت: بیش از ۳۲ هزار قصه‌گو در پایگاه این جشنواره ثبت‌نام کرده‌اند و بیش از ۱۶ هزار نفر نیز قصه خود را به مرحله ثبت رسانده‌اند.

معرفی برگزیدگان کنگره شهیدالقدس

مراسم اختتامیه کنگره ملی شعر «شهید القدس» و رونمایی از کتاب «گزیده شعر فلسطین»، شامگاه شنبه ۸ دی در تالار رودکی تهران برگزار شد.

در این برنامه که با حضور فرزندان شهید سرافراز حاج قاسم سلیمانی، زینب سلیمانی و رضا سلیمانی، سردار اسماعیل قاآنی فرمانده سپاه قدس، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، علیرضا قزوه، محمدکاظم کاظمی، علی‌محمد مؤدب، محمدمهدی خانمحمدی، حسین مؤدب، سیدمحمدمهدی شفیعی و جمعی از شاعران در بنیاد فرهنگی رودکی برگزار شد، برگزیدگان کنگره ملی «شهید القدس» معرفی و از آنها تقدیر به عمل آمد.

دیدار مهاجرانی با اعضای شورای عالی مرکزدائرةالمعارف بزرگ اسلامی

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت با رئیس و اعضای شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی به مناسبت چهلمین سالگرد بنیادگذاری این مؤسسه دانشنامه‌نگاری دیدار و گفتگو کرد.

در این دیدار کاظم موسوی بجنوردی، رئیس؛ احمد مسجدجامعی، قائم‌مقام؛ عنایت‌الله مجیدی، رئیس کتابخانه؛ سیدعلی آل‌داود، عضو شورای عالی علمی؛ کیانوش کیانی هفت‌لنگ، عضو شورای عالی علمی و.. حاضر بودند.

انتصاب رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران

مراسم تودیع و معارفه حجت‌الاسلام رسول جعفریان به‌عنوان رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران شنبه ۸ دی با حضور منوچهر مرادی معاون پژوهشی دانشگاه تهران برگزار شد.

انتصابات نظربلند در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور

آزاده نظربلند دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با صدور احکام جداگانه محمد خلج را به عنوان سرپرست دستیار دبیرکل و فرشید فلاح لاله زاری را به عنوان سرپرست معاونت اداری و مالی منصوب کرد.

درگذشت صدای حاشیه‌نشینان هند

ام تی واسودوان نایر، رمان نویس و فیلمنامه‌نویس مشهور هندی، به دلیل مشکلات تنفسی در ۹۱ سالگی درگذشت.

کمک‌های نایر به ادبیات مالایایی زبان و سینما موجب ارتقای داستان‌سرایی در ایالت کرالا در جنوب هند که زادگاه او بود، شد. نایر افسانه‌های سنتی آن سرزمین را با مناظر سرسبزش درآمیخت و از آن سبک داستانی متمایز خود را پدید آورد.

فعالیت سه هزار و ۶۸۰ باب کتابخانه عمومی در سطح کشور

بر اساس آخرین آمار نهاد کتابخانه های عمومی کشور، تا پایان آذر ماه ۱۴۰۳، ۳۶۸۰ باب کتابخانه عمومی در سطح کشور به ارائه خدمات کتابخانه‌ای می‌پردازد.

این تعداد شامل ۲۸۱۱ باب کتابخانه نهادی، ۸۳۲ باب کتابخانه مشارکتی، ۳۷ باب کتابخانه مستقل و ۱۵۱ باب سالن مطالعه است.

انتصاب سرپرست دفتر جمع‌آوری منابع دیجیتال کتابخانه ملی

مراسم معارفه سرپرست دفتر شناسایی و فراهم‌آوری منابع دیجیتال با حضور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و جمعی از معاونین و مدیران ارشد این سازمان، در تالار سخن حوزه ریاست برگزار شد.

در این مراسم غلامرضا امیرخانی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، با صدور حکمی علیرضا بدرلو را به عنوان سرپرست دفتر شناسایی و فراهم آوری منابع دیجیتال منصوب کرد.

گذراندن دوران نقاهت محمدعلی موحد در منزل

بهار موحد دختر استاد محمدعلی موحد درباره وضعیت این استاد زبان و ادبیات فارسی گفت: وضعیت جسمی پدرش بهتر است و پس از مرخصی از بیمارستان، دوران نقاهت را در منزل سپری می‌کند. این ادیب ایرانی هفته گذشته پس از بروز مشکلات جسمی در بیمارستان بستری شده بود.

تمدید مهلت جشنواره شعر جوان سوره

محمدسعید میرزایی دبیر علمی جشنواره شعر جوان سوره گفت: مهلت ارسال آثار به جشنواره شعر جوان سوره تمدید شد. همچنین دبیرخانه این جشنواره در حال دریافت آثار شاعران است. با توجه به پویایی شعر جوان کشور و علاقه‌مندی مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری به پوشش بیشتر شعر شاعران جوان، تصمیم گرفتیم مهلت ارسال آثار این جشنواره را تا آخر دی ۱۴۰۳ تمدید کنیم.

آغاز به کار یک ناشر در زمینه دانش عمومی

نشر گودو با انتشار چهار عنوان کتاب در زمینه‌های علمی، فعالیت خود را به‌عنوان زیرمجموعه «نشر نیماژ» آغاز کرد. این نشر قرار است به انتشار کتاب‌های عمومی در حوزه علم و دانش و روانشناسی بپردازد و فعالیت خود را با انتشار چهار کتاب «شیمی برای صبحانه»، «اهمیت مواد»، «دنیای بدون ما» و «شکافی در آفرینش» آغاز کرده است.

انتصاب دبیر علمی نوزدهمین جشنواره شعر فجر

سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور حکمی به پیشنهاد معاون امور فرهنگی خود، فریبا یوسفی را به‌عنوان دبیر علمی نوزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر منصوب کرد.



منیع: خبرگزاری مهر

اهمیت بیشتر جشنواره سوره از جشنواره شعر فجر


محمود حبیبی کسبی شاعر و منتقد ادبی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به برگزاری هجدهمین جشنواره شعر جوان سوره، گفت: این جشنواره سال ۸۳ راه اندازی شد و آن زمان بخش‌های شعر و داستان با همدیگر در یک جشنواره برگزار می‌شد. اما امسال این دو بخش از همدیگر جدا شده‌اند و به صورت مستقل برگزار می‌شوند. به همین دلیل شرایط خیلی بهتر است؛ می‌توان تخصصی‌تر به شعر پرداخت و در کل یک موقعیت تازه‌ای برای شاعران جوان کل گرفته است.

وی افزود: می‌توانم بگویم تقریباً همه چهره‌های شناخته‌شده شعر امروز کشور، از شاعرانی هستند که در طول این دو دهه‌ای که جشنواره شعر جوان سوره برگزار شده است، در آن شرکت کرده و برگزیده شده‌اند. یعنی همه آن بچه‌هایی که در چهار پنج دوره اول شرکت کردند و برگزیده بودند، از سکان‌داران شعر امروز ایران هستند. اگر بخواهیم اسم بیاوریم، شاید تمام چهره‌هایی که در فضای امروز شعر فعال هستند، سابقه حضور در جشنواره شعر جوان سوره را دارند؛ اعم از کسانی که در شعر انقلاب فعال هستند یا در شعر آیینی، شعر دفاع مقدس و مقاومت، شعر عاشقانه و شعر اجتماعی. همه بچه‌هایی که در این حوزه‌ها فعال هستند، در دوره‌های ابتدایی جشنواره شعر سوره برگزیده شده‌اند.

این شاعر در ادامه گفت: جشنواره شعر جوان سوره در طول این دو دهه همواره جشنواره جریان سازی بوده است. به‌ویژه در ادوار گذشته که این جشنواره در سه چهار روز برگزار می‌شد و در حاشیه آن کارگاه‌های شعر داشتیم، بچه‌های شاعر هم از کارگاه‌ها استفاده می‌کردند و هم در این کارگاه‌ها ارتباطات دوستانه شکل می‌گرفت. من خودم قدیمی‌ترین دوستانم در عرصه شعر را در همین جشنواره شعر جوان سوره پیدا کردم. به همین دلیل معتقدم علاوه بر اینکه جشنواره سوره فرصتی برای آموختن است، فرصتی برای یافتن ارتباطات ادبی و شاعرانه بین بچه‌ها هم هست. خود این ارتباطات هم باعث پیشرفت سطح کیفی شاعران نوقلم می‌شود. علاوه بر همه اینها جشنواره شعر جوان سوره فرصتی برای معرفی شاعران جوان به جامعه ادبی است. پس از برگزیده شدن در جشنواره، آثار آنها جدی‌تر دیده می‌شود و مورد توجه اهالی شعر و ادبیات قرار می‌گیرد.

جشنواره سوره از جشنواره شعر فجر راهبری‌تر و مهم‌تر است

حبیبی کسبی جشنواره شعر جوان سوره را از جشنواره شعر فجر مهم‌تر و راهبردی‌تر دانست و گفت: این جشنواره به دلیل اینکه کار عمیق‌تر و بنیانی‌تری انجام می‌دهد، از جشنواره‌های دیگر مثل جشنواره شعر فجر مهم‌تر است. به جهت اینکه جشنواره شعر فجر صرفاً ویترین شعر امروز ایران است و قصد دارد آنهایی را که در جریان شعر امروز بالیده‌اند و به سطح عالی رسیده‌اند، به سطح جامعه معرفی می‌کند. اما جشنواره شعر سوره یک مرحله قبل از جشنواره‌هایی مثل جشنواره شعر فجر است و تمرکزش بر کشف استعدادهای نوقلم شعر، پرورش و معرفی آنها به فضاهای شعر کشور است.

وی در پایان گفت: بنابراین من به همه شاعران نوقلم و دوستان شاعر که در انجمن‌های ادبی شرکت می‌کنند و فکر می‌کنند شعرشان به آن مرحله رسیده که محک بخورد، پیشنهاد می‌کنم که حتماً در جشنواره شعر سوره شرکت کنند. خوبی این جشنواره این است که در هر مرحله‌ای از شاعری که هستند، می‌توانند در این جشنواره شرکت کنند. اگر یک مجموعه‌شعر آماده چاپ دارند، می‌توانند در این جشنواره شرکت کنند. اگر شعرهای چاپ‌شده در قالب کتاب دارند، می‌توانند شرکت کنند. حتی اگر به اندازه یک کتاب شعرِ قابل طبع خودشان ندارند، می‌توانند در بخش ۵ اثر شرکت کنند و شانس خودشان را برای برگزیده شدن در این جشنواره امتحان کنند. به هرحال در مرحله‌ای که از شاعری هستند، دعوت می‌کنم که شعر جوان سوره را از دست ندهند.

علاقه‌مندان برای حضور در جشنواره شعر جوان سوره می‌توانند پس از ثبت نام اینترنتی از طریق پایگاه artfest.ir، آثار خود را به دبیرخانه مرکزی جشنواره‌ها به نشانی تهران، خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ، حوزه هنری، طبقه سوم، مرکز آفرینش‌های ادبی ارسال کنند.



منیع: خبرگزاری مهر

نقد ادبی در کشور مورد کم‌توجهی واقع شده است


فریبا یوسفی شاعر و دبیر علمی جشنواره شعر فجر در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به برگزاری هجدهمین جشنواره شعر جوان سوره گفت: جشنواره‌ها فرصت و دریچه خوبی برای دیده شدن شاعران هستند. در این‌جشنواره‌ها هم کار شاعر دیده شود و هم شاعر با فضاهای تازه‌ای در عرصه شعر روبرو می‌شود. در واقع جشنواره‌های ادبی فضای مناسبی برای رشد شاعر فراهم می‌کنند و شاعران جوان می‌توانند از این فرصت برای معرفی آثارشان به جامعه ادبی استفاده کنند.

وی افزود: شاعران جوان به دلیل اینکه ذهن‌های بسیار آماده‌ و انگیزه‌های زیادی برای تجربه‌های تازه در شعر دارند، ممکن است در مسیری قرار بگیرند که شعرشان را منحرف کند و انرژی و تلاش آنها را از بین ببرد. جشنواره‌هایی از جنس جشنواره شعر جوان سوره به شاعران نوقلم کمک می‌کنند که از این انرژی و انگیزه و توان مضاعف، به بهترین شکل ممکن استفاده کنند و در مسیر درستی حرکت کنند. در واقع این جشنواره‌ها از این جهت که راه را به شاعر جوان نشان می‌دهند و ارتباطات شعری خوبی در حاشیه این جشنواره‌ها برقرار می‌شود، از اهمیت زیادی برای شاعران مستعد و نوقلم برخوردار هستند. ضمن اینکه شاعر با حضور در این جشنواره‌ها خودش را محک می‌زند و به درک و دریافت بهتری از شعر خودش و هم‌نسلانش می‌رسد.

دبیر علمی جشنواره شعر فجر در ادامه درباره بخش نقد ادبی در هجدهمین جشنواره شعر جوان سوره گفت: متأسفانه حوزه نقد ادبی یکی از حوزه‌های مغفول واقع‌شده شعر جوان کشور است. جشنواره سوره با توجه به همین خلأ تصمیم گرفته نگاه ویژه‌ای به حوزه نقد ادبی داشته باشد و شاعران جوان را تشویق کند که به این حوزه هم ورود پیدا کنند. ورود به حوزه نقد ادبی برای شاعران جوان از این جهت اهمیت دارد که هم اشراف خوبی به شعر امروز کشور پیدا می‌کنند و هم می‌توانند با آن نگاه نقادانه شعر خودشان را هم محک بزنند و اصلاح کنند. توجه به نقد ادبی باعث می‌شود شاعر جوان پیش از آنکه شعرش را در کتاب یا شبکه‌های اجتماعی منتشر کند، خودش به عنوان اولین منتقد آن را بررسی کرده و اگر ایرادی دارد، آن را رفع کند.

یوسفی ادامه داد: به همین دلیل من به شاعران جوان توصیه می‌کنم این جشنواره را بهانه‌ای برای ورود به حوزه نقد ادبی قرار بدهند و شعر هم‌نسلان خودشان را نقد کنند و با این نقدها در جشنواره شعر جوان سوره شرکت کنند. شاید همین جشنواره سبب شد که آنها نقد ادبی را هم در کنار سرودن شعر جدی بگیرند و در این حوزه هم به شعر کشور کمک کنند. همان‌طور که گفتم، این کار به رشد شعر خودشان هم کمک می‌کند؛ چون باعث می‌شود نگاه حرفه‌ای و نقادانه به شعر خودشان پیدا کنند و پیش از هر منتقدی، کم و کاستی‌های شعرشان را دریابند و نقاط قوت آن را تقویت کنند.

وی در پایان گفت: در فضای شعر امروز منتقدهای توانمند کم داریم. منتقدان خوبی داریم اما تعداد آنها کم است. به ویژه با توجه به تعداد روزافزون شاعران جوانی که امروز شعر می‌گویند و حضور فعالی در جامعه ادبی دارند، حضور منتقدهای حرفه‌ای و جوان و باانگیزه کاملا احساس می‌شود. امیدوارم جشنواره شعر سوره با توجهی که به حوزه نقد ادبی دارد، شاعران جوان را به نوشتن نقد ادبی ترغیب کند و تعداد منتقدهای ادبی در کشورمان را افزایش دهد.



منیع: خبرگزاری مهر

حال برگزیده جشنواره شعر فجر خوب نیست؛ دست از شعر برنداشته‌ام


خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ جواد شیخ الاسلامی: حمید مبشر یکی از شاعران نسل دوم ادبیات مهاجرت افغانستان در ایران به شمار می‌رود که در طول سه دهه فعالیت پیوسته خود، چند کتاب شعر منتشر کرده است. کتاب‌های «روایت تاریک غزل» نشر سپیده‌باوران، «گزیده ادبیات معاصر»‌ نشر نیستان و «کوچه بارانی اشراق»‌ نشر شهرستان ادب، از کتاب‌های منتشرشده این شاعر است. مبشر سال گذشته در هجدهمین جشنواره شعر فجر با کتاب «کوچه بارانی اشراق» مورد تقدیر قرار گرفت و از دستان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جایزه‌اش را دریافت کرد.

اما شاعر تقدیرشده هجدهمین جشنواره شعر فجر، این روزها در گوشه‌ای از حاشیه شهر قم با بیماری دیابت دست و پنجه نرم می‌کند و دیالیزهای یک روز در میان تاب و توانش را گرفته‌اند. هزینه‌های سنگین درمان دیابت و تهیه داروهای آن، در شرایطی که مبشر امکان کار کردن را هم ندارد، این شاعر را با سختی‌ها و چالش‌های فراوانی روبرو کرده است. با این‌همه می‌گوید «حتی روی تخت بیمارستان هم شعر گفتن را کنار نگذاشته‌ام و شعر تنها چیزی است که من را امیدوار نگه داشته است.»

مبشر این روزها نیازمند توجه جامعه ادبی و نهادهای فرهنگی کشور است. در آستانه برگزاری نوزدهمین جشنواره شعر فجر، سراغ این شاعر رفته‌ایم تا از حال و روزگار او بپرسیم و جشنواره شعر فجر سال گذشته را مرور کنیم.

در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانیم؛

* آقای مبشر، این روزها چه می‌کنید؟ کمی از حال و روزتان تعریف بگویید.

چهارسالی است درگیر دیالیز هستم و شرایط خوبی ندارم. چون از یک طرف زمینه پیوند آماده نمی‌شود و از یک طرف مشکل قلب و گوارش هم دارم. همچنین رفت و آمد به بیمارستان سینای تهران برایم کار بسیار دشواری شده است؛ چون نه وسیله دارم و نه درآمد کافی برای آن. شرایط خوبی ندارم و تقریبا به زور دارم زندگی می‌کنم. در این سال‌ها چندبار تلاش کردم که پیوند کلیه‌ام انجام شود ولی هربار به مشکلی برمی‌خوریم. دو سال بود که دکتر می‌گفت قلبت وضعیت عادی ندارد و پیوند کلیه به صلاح شما نیست. الآن قلب رو به راه شده ولی دکتر گوارش می‌گوید گوارشت مشکل دارد و باید صبر کنی. تهیه داروها هم برایم سخت است. چون بیمه از تهیه داروهای ایرانی حمایت می‌کند ولی هزینه داروهای خارجی را نه بیمه می‌دهد و نه در بازار گیر می‌آید. هربار باید به ناصرخسرو بروم و با پول قرض و به سختی این داروها را فراهم کنم.

* از طرف صندوق هنر یا نهادهای دولتی حمایتی نشده‌اید؟

کلمات افاغنه و اتباع بیگانه برای مهاجرانی که اینجا زیست کرده‌اند و با فرهنگ و جامعه ایران یکی شده‌اند، کلمات خوبی نیستند. نمی‌دانم رسانه‌ها و اداره‌ها تا چه زمانی می‌خواهند از این کلمات استفاده کنند؟ کاش کسی به این عزیزان می‌گفت که این کلمه‌ها، کلمه‌های خوبی نیستند و ما مهاجران افغانستانی با ملت ایران «بیگانه» نیستیمپارسال آقایی زنگ زد و گفت از طرف خانه کتاب یا اداره ارشاد تماس می‌گیرم. گفتند می‌خواهیم شما را عضو صندوق هنر کنیم. اطلاعاتی هم از من گرفت ولی تا پنج شش ماه از او خبری نشد. وقتی بعد از ماه‌ها زنگ زد، به من گفت این بیمه شامل «افاغنه» نمی‌شود و کاری از دست ما برنمی‌آید. شاید اغراق نکنم اگر بگویم درد شنیدن کلمه «افاغنه»‌ و «اتباع بیگانه» برای من بیشتر از درد دیالیز است. به ایشان گفتم کاش اصلا مطرح نمی‌کردید؛ چون من امیدوار شده بودم و حالا با یک بار روانی بد مواجه شده‌ام. به هرحال آن تماس هم به جایی نرسید و فقط یک تجربه تلخ به من اضافه کرد. کلمات افاغنه و اتباع بیگانه برای مهاجرانی که اینجا زیست کرده‌اند و با فرهنگ و جامعه ایران یکی شده‌اند، کلمات خوبی نیستند. نمی‌دانم رسانه‌ها و اداره‌ها تا چه زمانی می‌خواهند از این کلمات استفاده کنند؟ کاش کسی به این عزیزان می‌گفت که این کلمه‌ها، کلمه‌های خوبی نیستند و ما مهاجران افغانستانی با ملت ایران «بیگانه» نیستیم.

* پس الآن شرایط خوبی ندارید.

بله. چون نمی‌توانم کار کنم، از لحاظ معیشتی هم دچار مشکل هستم. در حال حاضر به خاطر دیالیز یک دستگاه روی دست چپ من است و یک دستگاه روی گردنم. دکتر به من گفته شما حتی یک لیوان کوچک هم نباید بردارید، چه برسد به کار کردن. اگرچه من زمانی که سالم بودم، اهل کار بودم. در چاپخانه کار کردم، در کوره‌پزخانه کار کردم، در کارهای سخت کار کردم. ولی الآن شرایط کار ندارم. من از کودکی عاشق هنر و ادبیات بودم و همان زمانی که می‌توانستم کار کنم هم پول آن را خرج کتاب می‌کردم. چندسال در یک موسسه آموزش عالی جامعه‌شناسی هنر خواندم، جامعه‌شناسی فرهنگ خواندم؛ ولی اینها هیچ سودی ندشت. وقتی درس بخوانی ولی جایی از تو استفاده نکنند، به چه دردی می‌خورد؟

* با این شرایط چه کاری می‌توانید انجام بدهید؟

مشاوره فرهنگی یا پروژه‌های کوچکی که بتوانم بنویسم، خوب هستند. کارهایی که بتوانم در منزل آنها را انجام بدهم. این ماه‌ها به خاطر بیماری که دارم، امکان رفت و آمد ندارم. تنها رفت و آمد به تهران و بیمارستان سینا است که واقعا به سختی انجام می‌دهم. از طرفی هزینه تاکسی قم به تهران برایم زیاد است، و از طرفی اگر از اتوبوس و مترو استفاده کنم ممکن است حالم بد شود. می‌ترسم کسانی باشند که خودشان را به من بزنند یا حتی درگیر بحث شوند. شرایط بدنی من طوری است که اگر حتی یک تنه ساده به من بزنند، غش می‌کنم. ضمن اینکه ماجرای مهاجرستیزی هم متأسفانه زیاد شده است و من تجربه تلخ این برخوردها را هم دارم. چندماه پیش از بیمارستان سینا به قم برمی‌گشتم که یکی از افغانی‌ستیزها با دیدن من شروع به توهین کرد و ناسزاهای خیلی زشتی داد. با توهین و فحاشی به من می‌گفت شما چرا ایران را ول نمی‌کنید؟ من را همان‌جا از مترو بیرون کرد و نگذاشت داخل مترو شوم. بنابراین مجبورم از تاکسی برای رفت و آمد به بیمارستان استفاده کنم که هزینه آن برایم خیلی زیاد است؛ ولی چاره‌ای ندارم و مجبورم که با قرض رفت و آمد کنم.

* به عنوان کسی که برگزیده جشنواره شعر فجر بوده، تجربه این برخوردها خیلی سخت است. نه؟

بله. به چشم بعضی‌ها همه افغانستانی‌ها مجرم هستند. اصلا باور نمی‌کنند که این آدم فرهنگی است و اهل ادبیات و هنر است.

* در این وضعیت سخت بیماری شعر هم می‌گویید؟

یکی از کارهایی که انجامش را همیشه دوست داشتم و دارم، شعر بود. به همین خاطر حتی در بدترین شرایط هم دست از شعر برنداشته‌ام. حتی روزهایی که در بیمارستان بستری بودم، روی تخت شعر نوشتم. آخرین مجموعه‌شعر من سال گذشته چاپ شد ولی الآن هم یک مجموعه‌شعر آماده چاپ دارم که در این مدت سروده‌ام. شعر تنها چیزی است که من را سرِ پا و امیدوار نگه داشته است. نگاه به وضعیت امروز من در ایران نکنید؛ پدر من شاعر بود و در افغانستان یکی از فرهنگی‌های مشهور بود. در خط هم هنرمند بسیار قابلی بود که می‌توانم کارش را با استاد امیرخانی در ایران مقایسه کنم. خانواده ما کاملا فرهنگی و سطح بالا بود ولی وقتی به ایران آمدیم، مشکلات مهاجرت اجازه نداد که آن فعالیت‌های فرهنگی را به خوبی دنبال کنیم. من در ایران بیشتر از اینکه به شعر بپردازم، درگیر مسائل مهاجرت بودم. در این سال‌ها پنج شش بار از طریق اردوگاه‌های مختلف مثل سفیدسنگ رد مرز شدم. با همان وضعیت حتی در اردوگاه و لب مرز هم شعر گفته‌ام که امیدوارم این شعرها یک روزی چاپ شوند.

* درباره جشنواره شعر فجر سال گذشته بگویید. حضور شما به عنوان یک شاعر افغانستانی به عنوان برگزیده و شاعر شایسته تقدیر، اتفاق جالب و خوبی بود.

از مسئولان وزارت ارشاد، حوزه هنری و همه مسئولان فرهنگی ایران متشکر هستم که به من توجه کردند. با اینکه شاید کار من در سطحی نبود که برگزیده شود ولی دوستان لطف داشتند و مرا هم به اختتامیه فحر دعوت کردند. اینکه انسان ببیند نخبگان جامعه ایران به شاعران افغانستانی توجه دارند، خیلی اتفاق خوشایندی است. در اختتامیه جشنواره شعر فجر سال گذشته، وزیر ارشاد من را نگه داشت و با من عکس گرفت. این عکس در رسانه‌های اجتماعی خیلی بازتاب داشت و باعث خوشحالی نخبگان جامعه مهاجر شد. البته در کنار همه واکنش‌های خوب بعضی از افغانستانی‌های اروپانشین به من فحاشی کردند که چرا با وزیر فرهنگ ایران عکس گرفته‌ای؟ بعضی از افغانستانی‌ها هم مثل ضدانقلاب‌های ایرانی فکر می‌کنند و به ما می‌گویند مزدور. من به آنها جواب می‌دادم که من عاشق فرهنگ و عاشق زبان فارسی هستم و دوست‌دار ادبیات فارسی. هرجایی که محور آن ادبیات فارسی باشد، آنجا جای ماست. ما نه دشمن ایران هستیم و نه دشمن انقلاب. با همه فراز و فرودها در ایران زندگی کردیم و خیلی وقت‌ها هم مورد احترام جامعه فرهنگی ایران بودیم.

البته در کنار همه واکنش‌های خوب بعضی از افغانستانی‌های اروپانشین به من فحاشی کردند که چرا با وزیر فرهنگ ایران عکس گرفته‌ای؟ بعضی از افغانستانی‌ها هم مثل ضدانقلاب‌های ایرانی فکر می‌کنند و به ما می‌گویند مزدور. من به آنها جواب می‌دادم که من عاشق فرهنگ و عاشق زبان فارسی هستم و دوست‌دار ادبیات فارسیتجربه حضور در اختتامیه جشنواره شعر فجر، تجربه خیلی بزرگی بود. این آرزوی هر شاعری است که یک‌بار در چنین جشنواره مهمی حضور پیدا کند؛ آن هم یک شاعر افغانستانی که در یک جشنواره کاملا ایرانی برگزیده شده است. آنجا با خیلی از بزرگان صحبت کردیم. وقتی اختتامیه تمام شد و به قم برگشتم، روحیه‌ام بسیار تغییر کرده بود و واقعا حالم تا مدت‌ها خوب بود. در شرایطی که با بیماری درگیر بودم و احساس تنهایی می‌کردم، احساس کردم اینجا کسانی هستند که ما را می‌خواهند و از شعر ما استقبال می‌کنند و برای ما احترام قائل هستند.

* پس نگاه‌های مهاجرستیزانه در جامعه ایران، به خصوص جامعه فرهنگی ایران وجود ندارد. درست است؟

بله. من این را کاملا تایید می‌کنم. آقای عرفان‌پور همیشه به من زنگ می‌زند و چون از احوال من خبر دارد، گاهی بسته‌های حمایتی هم برای من می‌فرستد. با آقای علی‌محمد مودب در تماس هستیم و ایشان هم گاه به گاه حالم را می‌پرسد. خیلی از مسئولان فرهنگی ایران هم گاهی سراغی از ما می‌گیرند که از همه آنها ممنون هستم. این نگاهی که گاهی در کوچه و بازار می‌بینیم، در حوزه فرهنگ وجود ندارد و در حوزه فرهنگ همه مثل هم هستیم و متعلق به وطن فارسی.

* انشاالله حال شما هم زودتر خوب شود و از شما شعرهای بیشتری بخوانیم.

باز هم از مسئولان فرهنگی تشکر می‌کنم. از این‌که به عنوان یک دوست‌دار فرهنگ و ادبیات گه‌گاهی در فهرست جوایز و توجهات بوده‌ام، ممنونم. این برای مهاجری که در این کشور حضور دارد، فرصت خوب و مغتنمی است که در برنامه‌های فرهنگی یک جایی داشته باشد. مهم نیست که ما اول صف باشیم یا آخر صف؛ همین که ببینیم تلاش و کار و اثر ادبی ما هم دیده می‌شود، خوب است.

یک روز در میان دیالیز دارم. چون آب بدن را با دستگاه تخلیه می‌کنند، وقتی از بیمارستان بیرون می‌آیم، آن‌قدر ضعیف هستم که هرلحظه ممکن است کنار خیابان غش کنم. از دیالیز که می‌آیم مثل مرده‌ها می‌افتم و تا ده دوازده ساعت نمی‌توانم حتی تکان بخورم. وضعیت بسیار سختی است. من در قم تنها هستم و این جا هم در حاشیه قم ساکن هستم. چون پول زیادی ندارم، نمی‌توانم در مرکز قم خانه بگیرم؛ به همین دلیل یک گوشه‌ای افتاده‌ام و حتی برای خریدن پیاز و گوجه هم باید چند خیابان پیاده بروم. رفت و آمد به تهران برای دیالیز، هزینه‌های اجاره منزل، تهیه داروهای خارجی، همه و همه فشار زیادی روی من گذاشته‌اند و زندگی را بسیار سخت کرده‌اند. در این شرایط باید قدردان شعر باشم که همیشه با من هست و قدردان شما که از من یاد کردید.



منیع: خبرگزاری مهر