برچسب: ادبیات داستانی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ورایتی، ام تی واسودوان نایر، رمان نویس و فیلمنامه‌نویس مشهور هندی، به دلیل مشکلات تنفسی در ۹۱ سالگی درگذشت.

کمک‌های نایر به ادبیات مالایایی زبان و سینما موجب ارتقای داستان‌سرایی در ایالت کرالا در جنوب هند که زادگاه او بود، شد. نایر افسانه‌های سنتی آن سرزمین را با مناظر سرسبزش درآمیخت و از آن سبک داستانی متمایز خود را پدید آورد.

فعالیت سینمایی او در اوایل دهه ۱۹۶۰ آغاز شد و به سرعت به عنوان استاد فیلمنامه نویسی شناخته شد و با جنبش موج نوی در حال ظهور در سینمای مالایالام همراه شد. اولین حضور نایر به عنوان فیلمنامه نویس در سال ۱۹۶۵ با «موراپنو» زمینه را برای ورود داستان‌های پرطنین و شخصیت محور به سینمای هند تعریف کرد. در طول دهه‌ها، او برای بیش از ۶۰ فیلم فیلمنامه نوشت که آثار نمادینی مانند «نیرمالیام» (۱۹۷۳) که برنده جایزه فیلم ملی هند برای بهترین فیلم بلند شد و اولین کارگردانی او را رقم زد از جمله آنهاست. اقتباس او از داستان حماسی «اورو واداکان ویراگاتا» در سال ۱۹۸۹ جایزه ملی بهترین فیلمنامه را برای او به ارمغان آورد و توانایی او را در تفسیر مجدد فولکلور با حساسیت مدرن به نمایش گذاشت.

همکاری او با کارگردان‌هایی مانند هریهاران، پادماراجان و آدور گوپالاکریشنان سینمای مالایالام را به اوج جدیدی رساند. فیلم‌هایی مانند «پانچاگنی» (۱۹۸۶) و «پرومتاچان» (۱۹۹۰) به دلیل ارائه تصویری ظریف از روابط انسانی و چشم‌انداز سیاسی‌اجتماعی کرالا مورد تحسین قرار گرفته‌اند. وی در آثارش اغلب مضامین تضاد اخلاقی، معضلات وجودی، و پویایی پیچیده زندگی روستایی را بررسی می‌کرد.

در حالی که کمک‌های او به سینما ۶جایزه ملی فیلم و چندین جایزه فیلم ایالتی کرالا را برای او به ارمغان آورد، دستاوردهای ادبی نایر هم جوایز متعددی دریافت کرد. اولین رمان مهم او که با عنوان «نالوکتو» در سال ۱۹۵۸ منتشر شد، کاوشی پیشگامانه در تضادهای خانوادگی و نسلی در سیستم جامعه روستایی بود. این رمان او را به صدای پیشروی ادبیات مالایالام بدل کرد و جایزه آکادمی کرالا را برایش به ارمغان آورد.

نایر در طول سال‌ها رمان‌ها، داستان‌های کوتاه و مقالات متعددی نوشت که بسیاری از آنها به زبان‌های مختلف ترجمه شده‌اند. آثاری مانند «کلام» (۱۹۶۹)، «مانجو» (۱۹۶۴) و «رندموزهم» (۱۹۸۴) شهرت او را به عنوان یک نویسنده ادبی تثبیت کردند. «رانداموزهام»، بازگویی مهابهاراتا از منظر بهیما هم از مشهورترین آثار اوست.

صدای ادبی نایر با سبک میمنیمال و توصیفات تداعی کننده شرایط انسانی مشخص می‌شود. او سال ۱۹۹۵ جایزه «جنانپیت» را دریافت کرد، که بالاترین افتخار ادبی هند است.

وی علاوه بر فعالیت‌های خلاقانه‌اش، شخصیتی تأثیرگذار در چشم‌انداز فرهنگی کرالا و سردبیر مجله‌های مهم ادبی و مربی نویسندگان و فیلم‌سازان بی‌شماری بود و به این ترتیب نقشی محوری در شکل‌گیری سنت‌های روایی زمان خود داشت. این نویسنده اوایل امسال با راه‌اندازی یک پلتفرم استریم، مجموعه‌ای ۹ قسمتی به زبان مالایالام را منتشر کرد تا میراث ادبی هند جنوبی را گردآورد.

نارندرا مودی، نخست وزیر هند، در پیامی با ابراز تاسف از درگذشت این نویسنده از وی به عنوان یکی از معتبرترین چهره‌های سینما و ادبیات مالایالام یاد کرد که با کاوش عمیق خود در عواطف انسانی، نسل‌ها را شکل داده و الهام‌بخش بسیاری دیگری خواهد بود.

وی افزود: او صدای افراد حاشیه‌نشین بود.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از افه، مائوئل ریواس به دلیل «کیفیت روایی فوق‌العاده و قدرت عاطفی و زیبایی رسمی آثارش»، به عنوان برنده جایزه ملی ادبیات اسپانایی ۲۰۲۴ انتخاب شد.

هیئت داوران این جایزه وی را به عنوان یک نویسنده حرفه‌ای همه فن حریف و منسجم در دفاع از حافظه تاریخی، تعهد اجتماعی و ترویج زبان گالیسیایی شایسته دریافت این جایزه خواند. این‌هیئت همچنین سهم برجسته ریواس در صحنه ادبی اسپانیا را ستایش کردند و افزودند: نویسندگان کمی هستند که با تعهد قاطع به زبان خود، به چنین شناخت جهانی دست یافته باشند.

مانوئل ریواس نویسنده داستان، شعر، مقاله و نمایشنامه به زبان‌های گالیسی (گویش شمال اسپانیا) و اسپانیایی است و آثارش به زبان‌های متعدد ترجمه شده است. از مشهورترین آثار داستانی او می‌توان به مجموعه داستان «از جونم چی می‌خوای، عشق؟» در سال ۱۹۹۵ که برنده جایزه ملی داستان شد و «مداد نجار» در سال ۱۹۹۸ که با اقتباس از آن فیلمی هم ساخته شد، اشاره کرد. وی کتاب‌های شعر متعددی هم دارد و از نظر روزنامه‌نگاری نیز شناخته شده است و با رسانه‌هایی مانندال پایس و ووز د گالیسیا همکاری دارد و مجله «لوسز» را به عنوان بستری برای انتشار فرهنگی و اجتماعی به زبان گالیسی منتشر می‌کند.

این‌نویسنده که متولد ۱۹۵۷ است، فعال محیط زیست و حقوق بشر و از بنیانگذاران سازمان صلح سبز در اسپانیا است. او همچنین برای داستان کوتاه «یک میلیون گاو» (۱۹۸۹) برنده جایزه شده است.

جایزه ملی ادبیات اسپانیا که برای مجموعه آثار ادبی یک نویسنده اسپانیایی به هر یک از زبان‌های این کشور تعلق می‌گیرد، سال پیش به کریستینا فرناندز کوباس و در سال های پیشتر به چهره‌هایی مانند لوئیس لاندو، رزا مونترو، خوزه ماریا مرینو و برناردو آتساگا اهدا شد.

*پویا فیض پور

به گزارش خبرگزاری مهر، جهان ادبیات سال ۲۰۲۴ شماری از چهره‌های مطرح خود را از دست داد.

در گزارشی که در ادامه می‌آید، اسامی و سابقه مختصری از این نویسندگان مرور می‌شود:

آلیس مونرو

آلیس مونرو نویسنده کانادایی و برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۳ که از سوی آکادمی نوبل به عنوان «استاد داستان کوتاه معاصر» توصیف شده بود، ۱۰ جولای در ۹۲ سالگی درگذشت.

اسماعیل کاداره

اسماعیل کاداره نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار آلبانیایی که سال ۱۹۹۶ به عضویت فرهنگستان علوم اخلاقی و سیاسی فرانسه درآمد و نشان لژیون دونور را گرفت، بیش از ۸۰ رمان، فیلمنامه، نمایشنامه، شعر، مقاله و مجموعه داستان نوشته بود که به ۴۵ زبان دنیا ترجمه شده‌اند. وی که جوایز بین‌المللی من بوکر و جایزه پرنس آستوریاس را در کارنامه داشت و همواره به عنوان یکی از نامزدهای احتمالی جایزه نوبل ادبی مطرح بود، یکم جولای در ۸۸ سالگی از دنیا رفت.

پل آستر

پل آستر، نماد ادبی نیویورک که برای «سه گانه نیویورک»، «۴ ۳ ۲ ۱» و کتاب‌های دیگرش تحسین شده بود، ۳۰ آوریل در ۷۷ سالگی درگذشت.

دنیل کانمن

روانشناس برنده جایزه نوبل که بیشتر به خاطر کتاب «تفکر، سریع و آهسته»، بررسی سوگیری‌های شناختی و تصمیم گیری شهرت داشت و یافته‌های تجربی او فرض رایج عقلانیت انسان در نظریه اقتصاد مدرن را به چالش می‌کشید، ۲۷ مارس در ۹۰ سالگی درگذشت.

نلسون دمیل

او که به خاطر رمان‌های پرتعلیق مانند «ساحل طلایی» و مجموعه «جان کوری» شناخته شده بود، ۱۷ سپتامبر در ۸۱ سالگی درگذشت.

باربارا تیلور برادفورد

این نویسنده پرفروش که در لیدز در شمال انگلستان به دنیا آمد و کارش را به عنوان یک تایپیست برای روزنامه محلی شروع کرد و پس از آن خبرنگار همان روزنامه شد، با «زنی از مواد» در سال ۱۹۷۹ به موفقیت رسید. «نیروگاه» از دیگر رمان‌های اوست که سال ۱۹۸۵ به یک مینی سریال بدل و ۲ بار نامزد جایزه امی شد. از کتاب‌های وی بیش از ۳۰ میلیون نسخه فروخته شده است. وی ۲۴ نوامبر در ۹۱ سالگی درگذشت.

نیکی جیووانی

شاعر مشهور آمریکایی و چهره برجسته جنبش هنرهای سیاه، که به خاطر اثر مشهورش «اگو-تریپینگ» و دیگر اشعار برای جوانان شناخته شده و برنده جوایزی همچون جایزه کتاب آمریکا شده بود، ۹ دسامبر در ۸۱ سالگی درگذشت.

آدل فابر

یکی از نویسندگان کتاب کلاسیک فرزندپروری با عنوان «چگونه صحبت کنیم تا کودکان گوش کنند» ۲۴ آوریل در ۹۶ سالگی درگذشت. کار او ارتباطات والدین و فرزندان را متحول کرد و میلیون‌ها نسخه در سراسر جهان فروخت.

مایک تالر

نویسنده «پادشاه معما» و خالق بیش از ۲۲۰ کتاب برای کودکان، از جمله مجموعه محبوب «بلک لاگون» ۲۳ مارس در ۸۷ سالگی دار فانی را وداع گفت.

ورنور وینگ

نویسنده داستان‌های علمی تخیلی برنده جایزه هوگو که بیشتر با «آتشی برفراز اعماق» شناخته می‌شد، ۲۰ مارس در ۷۹ سالگی درگذشت.

الیاس خوری

الیاس خوری رمان‌نویس لبنانی که بسیاری از نوشته‌های خود را وقف آرمان فلسطین کرد و در دانشگاه‌های سراسر جهان به تدریس پرداخت و به عنوان یکی از برجسته‌ترین روشنفکران لبنان شناخته می‌شد، ۱۵ سپتامبر از دنیا رفت. او ۷۶ ساله بود.

آرتور فرومر

این نویسنده که در سفرنامه‌نویسی پیشگام بود، کتاب‌های راهنمای تأثیرگذار متعددی را تحت نام تجاری فرومر نوشت. او ۱۸ نوامبر در ۹۵ سالگی درگذشت.

ماریس کنده

نویسنده مشهور گوادلوپی که به خاطر رمانش «سگو، کونده» شهرت داشت و همواره به عنوان یکی از برندگان احتمالی نوبل مطرح بود، ۲ آوریل در ۹۰ سالگی درگذشت.

کیت بنکس

نویسنده کتاب کودک که برای آثارش درباره طبیعت و حس دوست داشتن طبیعت شناخته می‌شد و آثاری چون «کلمات مکس» و «پرنده زمستانی» را در کارنامه داشت؛ ۲۴ فوریه در ۶۴ سالگی از دنیا رفت.

ادنا اوبراین

نویسنده پیشگام ایرلندی که به خاطر آثار انقلابی‌اش مانند اولین رمانش «دختران روستایی» تحسین می‌شد، ۲۷ جولای در ۹۳ سالگی درگذشت.

اسکات مامادی

اسکات مومادی نویسنده و شاعر برنده جایزه پولیتزر که برای آثارش در ادبیات بومی آمریکا شناخته می‌شود و کتاب‌های تاثیرگذاری مانند «خانه ساخته شده از سپیده دم» و «راه به کوه بارانی» را خلق کرده بود، ۲۴ ژانویه در ۸۹ سالگی درگذشت.

لوری سگال

او که سال ۱۹۳۸ به عنوان یک کودک یهودی به پناهگاه امن در انگلستان منتقل شد، مضامین آوارگی را با هوشیاری نافذ در داستان‌های زندگی‌نامه‌ای مانند «خانه‌های مردم دیگر» بررسی کرد و در آثارش به داستان زندگی مهاجران پرداخت، در ۹۶ سالگی درگذشت.

جان بارت

جان بارت نویسنده، و رمان‌نویس آمریکایی که آثارش در گونه پسانوگرایی و فراداستان طبقه‌بندی می‌شود و برنده جوایزی همچون جایزه کتاب ملی و جایزه قلم مالامود شده بود، ۲۷ می در ۹۳ سالگی از دنیا رفت.

به گزارش خبرنگار مهر، رمان «آلبوم عشق» نوشته محمدکاظم اخوان به‌تازگی توسط نشر پیدایش منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌رمان پنجاه و سومین عنوان «رمان» و یکی از کتاب‌های «ادبیات عاشقانه» است که این‌ناشر چاپ می‌کند و مخاطبانش افراد ۱۶ سال به بالا هستند.

محمدکاظم اخوان نویسنده این‌کتاب متولد ۱۳۳۹ است و به‌عنوان نویسنده کودک و نوجوان شناخته می‌شود. او پیش‌تر سه‌گانه نوجوانانه خود که متشکل از رمان‌های «دوست غارنشین من»، «سبیل سرگردان» و «کلاس مخفی» است توسط همین‌ناشر چاپ کرده است.

رمان «آلبوم عشق» این‌نویسنده که برای مخاطبان جوان و بزرگسال است، درباره این‌حس آدم‌هاست که وقتی آلبوم عکس‌های قدیمی‌شان را ورق می‌زنند، به گذشته و خاطرات می‌روند. زنده شدن عشق‌های قدیمی یکی از اتفاقاتی است که در این‌ورق‌زدن‌ها و مرور گذشته رخ می‌دهد. «آلبوم عشق» داستان زندگی همین آدم‌هایی است که در عکس‌ها دنبال چیزی می‌گردند.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

رامین‌پور با لحنی موذیانه گفت: «شما آخرین کسی بودید که او را دیدید؛ منظورم از همکارانش …»

پروین دلش ریخت و رنگ از صورتش پرید … اما قافیه را نباخت؛ گفت: «معلوم هم نیست.»

و مصمم چشم در چشم رامین‌پور دوخت و ادامه داد: «توی صورتش نگرانی از چیزی موج می‌زد. معلوم بود منتظر کسی است. حواسش آن‌قدر به او بود که انگار من را نمی‌دید.»

رامین‌پور به عکس مهرسا که تسلطش را بر رفتارش حفظ کرده بود، رنگ‌پریدگی ناگهانی صورتش، دو دو زدن هراسانه چشم‌ها و لرزش صدایش حکایت از چیزی دیگر می‌کرد. سوالش می‌گفت چه چیزی.

«منتظر کسی؟ کی …؟ نگفت؟ شما نپرسیدید؟»

پروین با ابروهای گره‌خورده گفت: «نگفت؛ من هم فضول نبودم بپرسم.»

این‌کتاب با ۱۲۸ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۱۰۵ هزار تومان منتشر شده است.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از نیویورک تایمز، ریچارد فورمن، نویسنده نمایشنامه‌نویس آوانگارد که بی‌وقفه به نمایشنامه و تئاتر می‌پرداخت و تئاتر هستی‌شناسی-متشنج را تأسیس کرد، در ۸۷ سالگی از دنیا رفت.

دیوید هرسکوویتز، مدیر هنری تئاتر تارگت مارجین در بروکلین و یکی از مدیران بنیاد ادبی فورمن، گفت که مرگ وی در بیمارستان و به دلیل عوارض ذات الریه رخ داد.

فورمن شرکت خود را سال ۱۹۶۸ با عنوان تئاتر هستی‌شناسی-هیستریک تأسیس کرد و در ادامه بیش از ۵۰ نمایشنامه خود را از طریق آن ارائه کرد. این گروه نمایشی سال‌ها در یک کلیسای تاریخی مستقر بودند. نام کمپانی وی به ماهیت هستی و اعتقاد خود وی اشاره دارد که موقعیت‌های زندگی را اساساً متشنج می‌دید و باور داشت احساسات سرکوب‌شده به‌عنوان تعاملات فلسفی ظهور می‌کنند.

عنوان نمایشنامه‌های او حکایت از جهان بینی او داشت. «موج‌های باهمی رویایی برای ماساچوست غربی» (۱۹۷۱) یکی از همکاری‌های متعدد وی با آهنگساز استنلی سیلورمن از جمله این آثار است. «سر من یک پتک بود» (۱۹۷۹) درباره یک استاد و دو دانشجو که با ناامیدی از کسب دانش روبه‌رو هستند، «پسر بد نیچه!» (۲۰۰۰) درباره فروپاشی عصبی فیلسوف آلمانی و «شاه کابوی روفوس بر جهان حکومت می‌کند!» (۲۰۰۴) که از دولت جورج دبلیو بوش الهام گرفته بود، از دیگر آثار وی هستند که مبتنی بر دیدگاه فلسفی وی شکل گرفتند. عناوین دیگری مانند «یادآوری کامل» (۱۹۷۰)، «تحرک عمودی» (۱۹۷۴) و «آسیب دائمی مغز» (۱۹۹۶) هم گرچه مختصرتر، اما کم تاثیرتر نبودند.

بن برانتلی در یکی از نقدهای تایمز در سال ۲۰۰۴ از نمایشنامه‌های فورمن به عنوان «مینی‌های بی‌نظیر» یاد کرد که شادی‌های تئاتری سرگیجه‌آوری را ارائه می‌کنند.

فورمن از همان اوایل کارش کاملاً دیده شد و جایزه برد. او اولین جایزه اوبی (مخصوص نمایش‌های برادوی) خود را سال ۱۹۷۰ برای «پله‌های فیل» که از آن به عنوان اپرایی درباره یک نمایش رادیویی یاد می شود، دریافت کرد و در ادامه مسیر خلاقیتش بیش از نیم دوجین جایزه اوبی دیگر به کارنامه‌اش افزود که یکی از آنها در سال ۱۹۷۳ برای خود تئاتر هستی شناسی-هیستریک بود و در سال ۱۹۷۶ برای «رودا در سرزمین سیب زمینی» که نمایشی تقریباً دو ساعته در یک پرده درباره زنی که رویاهای عجیبی می‌بیند، یک اوبی دیگر گرفت.

در ۲ مورد او در یک سال با ۲ اثر خود در بخش بهترین نمایشنامه حضور داشت که یک بار در سال ۱۹۸۷ برای «درمان» با تاکید بر روابط بیمار و پزشک، در واقع با خودش برای دریافت جایزه اصلی برای «فیلم شیطان است، رادیو خوب است» رقابت کرد و بار دیگر هم زمان برای «مروارید برای خوک‌ها» درباره یک بازیگر پریشان ذهن و «بنیتا کانووا» درباره دختران بدجنس مدرسه‌ای در سال ۱۹۹۸ با خودش رقابت کرد و برنده جایزه شد. وی همچنین جایزه بهترین کارگردانی را سال ۱۹۸۶ برای «لارگو دسولاتو» نوشته واسلاو هاول و یک اوبی ویژه در سال ۱۹۸۸ برای یک عمر نمایشنامه نویسی دریافت کرد.

سال ۱۹۹۵ وی در ۵۸ سالگی بورسیه بنیاد مک‌آرتور را دریافت کرد، که عموماً به عنوان کمک هزینه به شخصیت‌های نابغه اهدا می‌شود. این بنیاد او را برای تعهدش به توسعه واژگان جدید تئاتری که بر کارگردانی تئاتر آوانگارد آمریکایی تأثیر گذاشت، تحسین کرد.

او سال ۲۰۱۸ در یک مصاحبه ویدیویی گفت هرگز از دنیا خیلی خوشحال نبوده و آنچه وادارش می‌کند تا بنویسد این نیاز وسواسی است که بفهمد چه چیزی اینجا نیست که او می‌خواهد باشد. وی گفت: من نمایشنامه می‌نویسم تا سعی کنم این خلاء بزرگ را پر کنم.

ریچارد که سال ۱۹۳۷ متولد شده و از دبیرستان علاقه اولیه خود را به تئاتر نشان داده بود خیلی زود و در سال ۱۹۵۳، نمایشنامه «بوته» اثر آرتور میلر را تهیه و کارگردانی کرد. او سال ۱۹۵۹ از دانشگاه براون در رشته انگلیسی فارغ التحصیل شد و به تشکیل گروه تئاتر دانشجویی در آنجا کمک کرد. وی اوایل کارش بخشی از یک گروه فیلمسازی بود ولی بعد به نویسندگی روی آورد و آخرین نمایشی که خودش نوشت و کارگردانی کرد «یک عاشقانه واقعی» بود که سال ۲۰۱۳ روی صحنه رفت.

برخی از نمایشنامه‌های وی از جمله «نیچه، ای پسر بد!» و «حالا که کمونیسم مرده، من احساس پوچی می‌کنم» به فارسی ترجمه و منتشر شده‌اند.